BIG CHOP DIARIES - Shi Ryke: Ik voelde me vrouwelijker & zelfverzekerder met kort haar

Naam: Shi
Leeftijd: 33 jaar

Shi, 33 jaar en ik werk voor Nike dat doe ik sinds een paar maanden. Hiervoor bij de Nederlandse bank en ik hield inzicht op de pensioenfondsen. Ik heb pensioenrecht gestudeerd en nu ben ik werkzaam voor het pensioenfonds van Nike. Maar gezien ze in NL niet zo’n groot pensioenfonds hebben doe ik ook HR. En dat is echt superleuk. Het is een corporate wereld waar ik inzit en daar heb je veek westerse mannen. Ik vind daarom cool om als zwarte vrouw doormiddel van mijn bos haar een statement te kunnen maken.

 Ook ben ik moeder van Chris (5 jaar)en ik woon samen met mijn vriend Angelo. Samen hebben wij een dansschool, we geven twee keer per week les in Kizomba.

En de afgelopen maanden met heel veel plezier meegedaan aan de Miss Black Hair Nederland verkiezing 2018. Ik had mezelf aangemeld op aanraden van iemand anders toen ik een foto had gepost met mijn grote fro. Ik ben vervolgens op de website gaan kijken en het sprak me echt aan. Het empoweren van Black women, acceptatie van jezelf en houden van jezelf zoals je eruit ziet.

Vertel eens de eerste keer dat je eraan dacht om de big chop te doen?.

Het begon bij de middelbare school in 1997. Mijn moeder deed altijd van die twists en vlechtjes in mijn haar en op een gegeven moment was ik dat zat want ik vond het kinderlijk. Ik wilde ook gewoon cool met wapperend los haar rondlopen. Ik was toen 13/14 toen ik aan mijn moeder vroeg of ik mijn haar zelf mocht verzorgen want ik had geen zin meer in vlechtjes. Mijn moeder vond dat goed. En toen ging ik aan de slag met Gel en dat soort dingen, om het te plakken en smooth te krijgen en ik ging staartjes maken. Maar na verloop van tijd dacht ik, maar waarom zit mijn haar niet als die andere meisjes van school en toen begreep ik dat er zoiets bestond als relax, wat ik eigenlijk nooit wist. Vervolgens heb ik met mijn moeder gesproken en die vond het goed als ik het zou relaxen. Zodoende heb ik mijn haar gerelaxed en had ik een lange tijd, heel lang gerelaxed haar.

 Maar het was al in mijn jongere jaren 15/16, dat ik een zwak had voor kort haar. Het was in de tijd van de Fresh Prince of Bel Air waar een karakter genaamd Lisa in speelde, zij had heel kort haar. Ik vond dat zo mooi en ik wilde dat eigenlijk sindsdien al. En mijn vader had zoiets van: Nee, je gaat je haar echt niet knippen want dat is je signature, ook mijn opa dacht er zo over, trouwens de meeste mannen binnen de familie dachten er zo over. Ze zeiden ook van nee, je haar is gewoon mooi en vrouwen horen lang haar te hebben. Want je lange haar is je sieraad. Toen had ik me maar erbij neergelegd.

Wat heeft je eindelijk over de streep getrokken om het te doen en hoeveel tijd zat er tussen de gedachte om het te doen en het uiteindelijk daadwerkelijk doen?

En toen ik denk ik een jaartje of 18/19 was heb ik mijn haar voor het eerst geknipt. Ik had toen wel een heel stuk van mijn haar afgeknipt maar het kwam nog steeds tot over mijn schouders Dus het was geen BIG CHOP. En toen ik thuis kwam keek mijn vader me echt aan van: What did you do? Terwijl het eigenlijk nog steeds gewoon lang was.

Maar vanaf dat moment dat ik de schaar had ontdekt, toen was voor mij eigenlijk het dak er een beetje vanaf. Ik vind dat het knippen van mijn haar iets bevrijdends heeft! En toen ben ik mijn haar beetje, bij beetje gaan knippen, eigenlijk steeds meer.

De eerste keer dat ik de echt big chop had gedaan was ik 25, dus dat is acht jaar geleden ongeveer. Ik had op een gegeven moment zoiets van, ik wil dit al zo lang, ik ga gewoon al mijn haar eraf knippen.

Uiteraard speelde het ook mee dat ik me haar had gerelaxed en ik constant mijn haar aan het stijlen. En ik had gewoon een bos met haar, en het was nog steeds best wel mooi want ik kreeg wel complimenten van mensen maar, voor mezelf had ik er heel veel moeite mee dat wanneer ik onder de douche vandaan kwam, ik gewoon slierten had in plaats van krullen. Door het vele malen relaxen en het stijlen met een tang was mijn haar gewoon beschadigd. Toen dacht ik weetje wat ik knip het gewoon. Mijn moeder en vader woonde destijds ook in Suriname en ik in NL dus dat maakte de beslissing ook iets makkelijker. Ik dacht mijn vader is er toch niet dus ik knip het gewoon.

Bij de kapper zat ik echt met zweet in mijn handen toen ik tegen haar zei: ik wil mijn haar er gewoon helemaal af. Zei vroeg nog “weet je het zeker?”

Dus we hadden mijn haar eerst in een Bob-line geknipt. Het was erg kort en mooi maar ik dacht, nee want ik wil alles eraf. Dus de week daarop ben ik weer naar haar gegaan en zij ik weer: “ik wil alles eraf”. Dus toen heeft ze alles eraf geknipt en toen is voor mij echt een hele nieuwe wereld open gegaan, ik was zo blij, ik was zo happy, ik had toen echt het gevoel van wauw! DIT IS WIE IK BEN!

Wat was de hoofdreden voor het doen van de Big Chop?

Het had meerdere factoren. Het was dat ik dacht van nee m’n haar gaat echt achteruit, ik was het letterlijk bijna iedere dag aan het stijlen want mijn haar krult heel snel. Dus ik was iedere ochtend het aan het bijwerken met een stijltang waardoor het heel erg achteruit was gegaan. Iemand vroeg me een keer: maar is je haar van nature stijl? En ik zei nee ik heb krullen maar toen had ik een keer mn haar gewassen en dacht ik, ja ik zeg wel dat ik krullen heb maar er is niets van over. Dus dat was voor mij realisatie nummer 1.

En aan de andere kant dacht ik van ja, ik zit mn haar wel te stijlen, te stijlen en te stijlen maar dit is eigenlijk helemaal niet wie ik ben. Want als jong meisje had ik een gigantische bos haar. En ik loop de hele tijd met mooi sluikhaar zo langs mn gezicht maar dat ben ik helemaal niet. En toen dacht ik ik ga mijn haar knippen.
En tot slot was het gewoon vanaf jeugd al dat vrouwen met kort haar mij aanspraken. Als ik een vrouw zag in een film, televisie of in een tijdschrift dacht ik altijd van ja ik hou echt van kort haar.

 

Hoe waren de reacties nadat je het gedaan had?

En is het de look die je vanaf toen ook gehouden hebt.

 

De eerste keer dat ik de Big Chop heb gedaan, heb ik zes jaar lang me haar alleen maar heb geknipt puur omdat ik zoiets heb van dit past bij mij en op een of andere manier voel ik me meer vrouw met kort haar. Ik voel me vrouwelijker, zelfverzekerder, sterker met kort haar.

Ik denk dat het er met name mee te maken heeft, wat mensen vaak zeggen dat, als je je haar kort knipt dan moet je wel heel sterk in je schoenen staan. Want je hebt een bepaalde uitstraling naar mensen toe wat ook effect heeft op hoe jij jezelf voelt. Dat had ik in elk geval. Ik voelde me echt zelfverzekerd en sterk en ik dacht, ik hoef geen haar te hebben om mooi te zijn, zonder haar ben ik ook mooi en het doet helemaal niets af aan wie ik ben als vrouw of als persoon. 

Ik heb nu weer een bos haar, want een jaar geleden december 2016 had besloten om het niet meer te knippen. Dat had ook verschillende redenen. 

Een was met name omdat ik al zo lang kort haar had waardoor ik de reden van het doen van de BIG CHOP uit het oog ben verloren. De reden was namelijk dat ik mijn eigen haar weer terug wilde hebben. Maar ik wilde eigenlijk weer op zoek naar 'wie ben ik?' Dus mijn haar lekker zijn gang laten gaan en het natuurlijk laten dus geen niet stijlen of relaxen.

Daarnaast, zijn er drie mannen, 1 mijn zoon, die zei: je hebt altijd kort haar waarom heb je haar als een jongen, voor die kleine jongetjes is het natuurlijk een beetje gek. Mannen hebben kort haar, vrouwen hebben lang haar maar mama had ook kort haar. 2^de was mijn vader nog steeds die zei: je hebt zo mooi haar en je blijft het maar knippen en de derde was: mijn opa. In 2016 toen ik besloten had om mijn haar te laten groeien toen was mijn opa ook overleden. En hij vond mij wel altijd mooi met kort haar maar hij zei op een gegeven moment wel, “je haar als vrouw zijnde is gewoon je sieraad en laat het gewoon groeien om te zien hoe het er dan uitziet”. En ik moet eerlijk zeggen dat omdat hij toen was overleden dat het me heel erg was bijgebleven en toen had ik zoiets van nee ik ga nu gewoon mijn haar laten groeien. Dus in anderhalf jaar tijd is mijn haar gegroeid tot iets langer dan schouderlengte, als ik het trek.

En eigenlijk heb ik nooit echt een afro ofzo gehad en dat heb ik nu wel en dat vind ik echt heel erg leuk. En ik merk ook wel dat ik dit gewoon echt cool vind en ik voel me echt in contact met mezelf. En dat komt enerzijds omdat het natuurlijk is (dus geen relaxer of stijlen) en omdat het natuurlijk is, het is mijn eigen haar, ik doe er helemaal niets mee. Ik verzorg me haar met heel veel liefde en ik denk echt niet meer ik ga het stijlen. Sinds ik gestopt ben met knippen in 2016, heb ik geen enkele keer mijn haar gestijld dus ik ga met een lekkere bos haar door het leven.

Want je merkt ook de laatste tijd dat meer en meer zwarte vrouwen zichzelf de laatste tijd beginnen te accepteren en er voor kiezen om hun haar natuurlijk te dragen en ik kan ook best met trots zeggen dat ik vrouwen in mijn omgeving heb geïnspireerd om dat te doen. Heel veel dames met mij hebben die hebben ervoor gekozen van “ja eigenlijk is het echt tof, we hoeven ons niet aan te passen, we hoeven ons niet te schamen, we hoeven ons niet te verschuilen onder pruiken etc”.

 Wat voor producten gebruik je nu vooral voor het onderhouden van je haar? Zijn het all natural producten of let je daar niet echt op?

Omdat mijn haar natuurlijk is gebruik ik ook natuurlijke producten. Ik moet zeggen ik gebruik wel een paar producten van Sheamoisture dat is niet helemaal 100% natuurlijk. Maar verder gebruik ik wel alleen maar natuurlijke producten. Ik gebruik vaak oliën, die laat ik ook vaak helemaal uit Suriname komen omdat ik zeker weet dat daardoor mijn haar snel groeit, en voor mij is het heel erg belangrijk dat ik mijn haar bescherm met olie doordat het klimaat van hier mijn haar niet echt goed doet.

Ik zweer bij de Tonka olie van Marlon Rozenblad. Dat is echt de beste olie ooit. En de zon is sowieso ook heel goed voor ons, maar ook heel goed voor je haargroei.

Ik heb gehoord dat vele vrouwen die een bigchop gedaan hebben vaak aan iets nieuws beginnen in hun leven, was dit voor jou ook zo?

Ja dit is bij mij denk ik ook wel zo. Ik heb er destijds echt bewust voor gekozen want ik ben er echt klaar voor. New me, new beginning. Het was voor mij wel symbool voor een nieuw begin. Het enige wat me echt bijstaat van me keuze is dat ik het al zo lang wilde en er echt klaar voor was.

Voor mij was het enigszins ook een ode aan mijn opa dat ik mijn haar liet groeien. Want dikke wenkbrauwen is ook onze family signature look. Maar ook dat ging ik natuurlijk ook mooi epileren. Dus op een gegeven moment leek ik helemaal niet meer op zijn kleine meisje. 

En heb je dit gedaan vanuit culturele doeleinden of bewustwording?

Ik heb mijn haar wel laten groeien vanuit culturele doeleinden. Dit is omdat ik me voornamelijk wil verzetten tegen de westerse norm die toch wel een beetje aan ons opgelegd is vanuit het verleden. Als je heel ver terug gaat was het nou eenmaal zo dat wij zwarte mensen ons haar moesten bedekken want met ons haar konden we ons uiten. En in de tijden van de slavernij mochten wij ons natuurlijk zo min mogelijk uiten en we mochten zo min mogelijk uiting geven aan ons Afrikaanse cultuur. Op de plantages tijdens de slavernij gaven we elkaar zelfs boodschappen door via ons haar en dan op de manier hoe we ons haar gevlochten hadden. Je kon bijvoorbeeld je stemming overbrengen aan anderen mannen en/of vrouwen door je haardracht. Aangezien je niet met elkaar mocht communiceren op de plantages was dit de manier om je toch te uiten naar elkaar toe. Op een gegeven moment moesten we dus ons haar bedekken. Gelukkig waren we toen der tijd creatief genoeg en gingen we communiceren door hoofddoeken op verschillende manieren te dragen.

En nadat de slavernij voorbij was is er wel een soort van mechanisme ontstaan van hoe gladder je haar hoe beter en daar ging men in geloven. En dat werd natuurlijk heel erg gepromoot in de media. En toen gingen wij ons huid lichter maken, ons haar gladder maken omdat wij ook natuurlijk bij de norm wilden horen. En wat je nu ziet, voornamelijk in Europa, is dat donkere mensen zeggen: wij zijn ook mooi, wij zijn ook de norm en ons haar is ook mooi. En ik ben heel erg trots, en de reden dat ik me haar nu zo draag is, ik vind het gewoon heerlijk door mijn haar zo te dragen, om te laten zien waar ik ook kom dat ik trots ben op wie ik ben en dat ik trots ben op hoe ik eruit zie. Voor mij is het dus eigenlijk een soort van statement en ik voel me er heerlijk bij.

Heb je nog een aantal tips voor mensen die er over nadenken om het te doen? Mensen die het hebben gedaan maar niet het gewenste resultaat krijgen qua gezond haar?

 Ik zou zeggen gewoon doen want ik vond de big chop wel een van de meest bevrijdende dingen wat ik ooit heb gedaan. Het is gewoon een heerlijk gevoel en het kan voor vrouwen die ergens doorheen gaan, een hele nieuwe start zijn. Gewoon het begin van iets nieuws. En je haar groeit supersnel aan helemaal als je het goed verzorgd.

Dus tips, luister naar je haar. Want mensen kunnen wel van alles zeggen van wat je moet doen voor beter, sterker en langer haar maar het is een proces. Ik heb ook allerlei methodes uitgeprobeerd waar je mensen over hoort praten, maar het hoeft niet voor jou te werken. Wat bij andere mensen werkt dat werkt bij jou misschien niet. Dus gewoon tijd, geduld en liefde hebben voor je haar en dan kom je er wel.